SAHİH-İ BUHARİ

Bablar - Konular - Numaralar

KİTABU’S SEWM

<< 909 >>

باب: لا يتقدمن رمضان بصوم يوم ولا يومين.

14- Ramazan Dan Bir Ve İki Gün Önce Oruç Tutulmaz

 

حدثنا مسلم بن إبراهيم: حدثنا هشام: حدثنا يحيى بن أبي كثير، عن أبي سلمة، عن أبي هريرة رضي الله عنه،

 عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: (لا يتقدمن أحدكم رمضان بصوم يوم أو يومين، إلا أن يكون رجل كان يصوم صومه، فليصم ذلك اليوم).

 

[-1914-] Ebu Hureyre r.a.'den nakledildiğine göre Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Herhangi biriniz Ramazan'dan bir veya iki gün önce oruç tutmasın. Ancak (öteden beri alışkanlık haline getirdiği) orucunu tutmakta olan bir kimse o günde orucunu tutsun!"

 

 

AÇIKLAMA:     Başlıkta geçen ifade şu anlama gelir: "İhtiyat düşüncesiyle hareket ederek Ramazan'dan önceki günü Ramazan ayına sayacak şekilde oruç tutulmaz. Çün­kü orucun başlaması hilalin görülmesine bağlıdır. Bu bakımdan kişinin aslında yükümlü olmadığı sorumluluklar altına girmesine gerek yoktur."

 

İslam bilginleri konu hakkında şunları söylemişlerdir: "Bu hadis, ihtiyat dü­şüncesiyle hareket edip Ramazan'dan önceki günü Ramazan ayına sayarak oruç tutmayı yasaklamaktadır." Tirmizî bu hadisi naklettikten sonra şunları söylemiş­tir: "İslam alimleri, bir kimsenin Ramazan ayı girmeden önce oruca başlamasını hoş görmemişler, mekruh saymışlardır. Bu da Ramazan orucunun kendine has özelliğinden kaynaklanmaktadır."

 

Nebi s.a.v.'in bu yasağının sebepleri hakkında çeşitli açıklamalar yapılmıştır:

 

1- Burada güdülen gaye Ramazan'dan önce oruç tutmamak suretiyle Ramazan'a daha dinç ve güçlü bir şekilde girmektir. Fakat bu açıklama tartışmaya açıktır. Çünkü hadisteki ifade Ramazan'dan üç veya dört gün önce oruç tutmak­ta bir sakınca olmamasını gerektirmektedir.

 

2- Nafile ibadeti farz olan bir ibadete karıştırma riski söz konusudur. Bu açıklama da ikna edici olmaktan uzaktır. Çünkü hadis alışkanlık olarak orucunu tutmakta olan kişinin bu günlerde oruç tutabileceğini ifade etmektedir.

 

3- Ramazan orucunun başlaması için hilalin görülmesi hükmü getirilmiştir. Buna rağmen Ramazan'dan bir veya iki gün önce oruca başlamak bu hükmü göz ardı etmek ve önemsememek anlamına gelir. Konuyla ilgili itimada şayan ve ikna edici açıklama da budur.

 

Hz. Nebi'in (s.a.v) bir veya İki gün diye özellikle belirtmesi, insanların Ramazan'dan Önce genelde bir veya iki gün oruç tutmalarından ileri gelmekte­dir.

 

Bazı alimler Ramazan'dan önceki oruç yasağını Şaban ayının on altıncı gü­nüne kadar uzatmışlar ve şöyle demişlerdir: "Hz. Nebi'in (s.a.v) bu yasağı Şaban ayının on altıncı gününe kadar uzanır. Ala İbn Abdurrahman'ın babası yoluyla Ebu Hureyre'den merfu olarak naklettiği hadis de bunu göstermektedir. Bu hadiste Hz. Nebi (s.a.v) şöyle buyurmuştur: "Şaban ayının yarısı oldu­ğunda artık oruç tutmayın!" "Sünen" türü meşhur hadis kitaplarının çoğunda nakledilen bu rivayetin zayıf olduğunu söyleyen ve çoğunluğu teşkil eden alimler ise Şaban ayının yarısından sonra nafile oruç tutulabileceği görüşünü kabul et­mişlerdir, Nitekim Ahmed İbn Hanbel ve İbn Maîn: "Bu hadis münkerdir" demiş­lerdir. Beyhakî de yukarıdaki konu başlığı altında zikredilen Ebu Hureyre hadi­sini esas alarak Ala hadisini zayıf bulduğunu belirtmiş ve şöyle demiştir: "Ala hadisinden daha sahih olan bu hadis Şaban ayının yarısından sonra nafile oruç tutulabileceğini göstermektedir."